ISO 9000 NEDİR?
Uluslarası Standardizasyon teşkilatı ISO tarafından 1987 yılında hazırlanan ISO 9000 Standartları Serisi, bir kalite sistem standardı olup, bir işletme veya kuruluşun müşterilerinin taleplerini en iyi şekilde karşılayabilmesi için kuruluş içinde kurması gereken kalite yönetim sistemini tanımlamakta ve sistemin dokümantasyonu, kontrolü ve sürekliliğinin sağlanması için gerekli olan şartları içermektedir.
ISO 9000, gerek bir kalite sistemi oluşturmak gerekse mevcut bir kalite sistemini değerlendirmek amacıyla kullanılan bir kalite güvence modelidir. Bu ise birçok endüstrileşmiş ülkede kabul gören bir standarda uygunluk demektir. Bu sistem standartları yalnızca üretim yapan veya hizmet veren değil tüm sektörlerde uygulanabilir standartlardır.
ISO 9000 Kalite standartlarının şartları, söz konusu firmada çalışan işçi sayısına bağlı olmaksızın uygulanabilir. Bu standartlar, temel disiplinleri tanımlamakta, ürün veya hizmetlerin müşteri ihtiyaçlarını karşılamasını sağlayan prosedürleri belirtmektedir.
ISO 9000 Kalite Standartları Serisi uygulamalarının yararı açıktır; kuruluşun maliyetlerinin azalmasına yardımcı olarak, kaynakların verimli kullanımıyla kazançlarının artmasını sağlar. Kalite Sistemi uygulamakla kalitenin her aşamada oluşmasına güvence sağlamak öncelikle müşterileri tatmin edecektir.
Kalite'nin Tanımı
Kalitenin birçok tanımı yapılmıştır. ISO 9000 Kalite Standartları Serisi, amaca uygunluğa ve kullanımda güvenliğe yöneliktir.
Birçok farklı tanımı bulunan kalite, ISO 9000 Kalite Standartları Serisi’nde “Amaca uygunluk ve kullanımda güvenlik” şeklinde tanımlanmıştır.
ISO 9000 /1994 Kalite Standartları Serisi’ni Oluşturan Standartlar
ISO 9000: Kalite Yönetimi ve Kalite Güvencesi Sistem Standartları Seçim ve Kullanım Kılavuzu : ISO 9001, 9002, 9003’de verilen 3 modelin kullanım şartları bu standarda açıklanmaktadır.
ISO 9001 :Kalite Sistemleri-Tasarım/Geliştirme, Üretim, Tesis ve Hizmette Kalite Güvencesi Modeli
ISO 9002:Kalite Sistemleri-Üretim ve Tesiste Kalite Güvencesi Modeli
ISO 9003:Kalite Sistemleri - Son Muayene ve Deneyler için Kalite Güvencesi Modeli
ISO 9004:Kalite Yönetimi ve Kalite Sistemi Elemanları-Kılavuz: TS-ISO 9000 ve sistem standartlarında ürün ve hizmet kalitesini etkileyen kalite sistem şartları hakkında rehberlik sağlayan bir standarttır.
ISO 9000 Kalite Standartları Serisinin Kullanım Amaçları
ISO 9000 Kalite Standartları Serisi, kuruluşların kaliteye önem verdiğini ve kalite ihtiyaçlarını karşılayabileceklerini müşterilerine kanıtlayacak etkin bir kalite sistemini kurulması , dokümante edilmesi ve sürekliliğinin sağlanması konusunda yol gösterir. Bu nedenle bir çok resmi veya özel kuruluş tarafından ihale şartı olarak istenmektedir.
ISO 9000 Kalite Standartları serisinin kullanımı, kuruluş veya işletmelerde yönetimin iyileşmesini, faaliyetlerin daha iyi planlanmasını, problemlerin daha hızlı çözülmesini, verimliliğin, kazancın ve saygınlığın artmasını sağlar.
Standarda göre, üretimin veya tesisin her aşamasında uygulanacak kayıt sistemi ile ürün ve proseslerin geliştirebileceği gibi ürün sorumluluğundan doğabilecek sorunlar karşısında bir güvence sağlamaktadır.
Kalite Sistemi Kurulmasında Dikkate Alınacak Hususlar
Kuruluşun yapısı, kaynaklar, sorumluluklar, prosedürler ve prossler kaliteyi etkileyen önemli yönetim kararlarıdır. Asıl önemli olan, bunların, ilgili personelin anlayabileceği şekilde dokümante edilmeleri ve kalite sisteminin kaliteyi her düzeyde ve dengeli olarak kontrol edebileceği biçimde sürdürülmesidir.
Kalite sistemi, müşteri ile ilişkiler, üretim/proje tesisi,satın alma, taşeron firma ile sözleşme yapılması, eğitim gibi diğer fonksiyonları da göz önüne alacak şekilde planlanmalı ve geliştirilmelidir. Kalite planlaması, kalite kontrol tekniklerinin güncelleştirme ihtiyacını belirlemeli, personel ve cihazların kalite planlarını yürütebilecek yeterlilikte olmalarını sağlamalı ve ilgili kalite kayıtlarını oluşturmalıdır.